Warmia

Gdzie na weekend- Warmia

Na skwerze przy ul. Bohaterów Warszawy w Bartoszycach stoją tzw. kamienne baby- niewielkie posągi przedstawiające ludzkie postaci wyciosane z kamienia. Uchodzą za najstarsze pomniki na polskich ziemiach. Prawdopodobnie powstały przed 1000r. Kto je wykonał? Prusowie. Tak ich przynajmniej nazwał Geograf Bawarski- spis zachodniosłowiańskich plemion z IX w. Ale Prusowie to wiele plemion min. Bartowie, Galindowie, Pogezanie i Warmowie. W XIII w, kiedy we Wrocławiu stała już katedra Jana Chrzciciela, pruskie plemiona żyły jak dawniej w osadach pośród lasów. Polacy już 300 lat próbowali podbić i schrystianizować te ziemie. Nie udawało się. To Prusowie najeżdżali polskie miasta i wsie.  Konrad Mazowiecki postanowił więc  sprowadzić ówczesnych specjalistów od robienia porządku z barbarzyńcami, wyćwiczonych w krucjatach na Bliskim Wschodzie. W 1228 r nadał ziemię chełmińską Zakonowi Szpitala Najświętszej Panny Marii Domu Niemickiego w Jerozolimie- Krzyżakom. W ciągu kilku dziesięcioleci bracia zakonni całkowicie specyfikowi Prusów. W 1618 r po śmierci ostatniego pruskiego Hohenzollerna król Polski Zygmunt III Waza oddał lenno elektorowi brandenburskiemu. Odtąd Prusy i Brandenburgia stanowiły jedno, a w 1701 r utworzyło nowe państwo- Królestwo  Prus.

Tyle historii teraz zajmiemy się najważniejszymi miastami, które warto odwiedzić podczas pobytu na Warmii i Mazurach.

Braniewo- najstarsze warmińskie miasto. Ok. 1240 r Krzyżacy wybudowali gród w pobliżu istniejącej tu osady pruskiej. 3 lata później wraz z całą Warmią przekazano je w ręce biskupów. Miastu nadano prawa miejskie w 1254 r. W 1278 r miasto stało się stolicą diecezji warmińskiej. W 1280 r stanął tu murowany zamek biskupów. W ich rękach pozostawało aż do 1772 r. Braniewo szybko się rozwijało. W XIV w. należało do Związku Hanzeatyckiego.

WARTO ZOBACZYĆ

Kościół Św. Trójcy z XVI w. oraz kościół św. Krzyża z I połowy XVIII w.

Pasłęk- przed nadaniem praw miejskich w 1297 r nosił nazwę Paslok- prawdopodobnie od imienia pruskiego właściciela grodu- Pasloka.  Pasłęckie stare miasto ma  kształt czworoboku a tzw. ulicowy rynek różni się od tych jakie możemy spotkać w większości miast. Jest prostokątny- stanowi go długa, szeroka ulica, dziś nazwana imieniem Bolesława Chrobrego. Równolegle do niej biegnie ulica Mickiewicza, a 3 mniejsze uliczki są prostopadłe.

WARTO ZOBACZYĆ

Zamek w Pasłęku-wybudowany w latach 1318-1330. Zniszczony w 1945 r odbudowany w latach 1968-1975.

Kościół św. Bartłomieja z 1350r- tu właśnie podpisany został traktat pokojowy między Polską a Szwecją.

Ostróda- możemy, do niej dopłynąć statkiem po Kanale Elbląskim.

WARTO ZOBACZYĆ

Zamek, którego nie było jeszcze w latach 60 XXw. Został zniszczony przez armię radziecką w 1945r. Po fortecy wzniesionej przez Krzyżaków pod koniec XIVw. zachowały się jedynie piwnice. Odbudowę zaczęto w 1973r.

Kościół św. Dominika Savio z XIVw. zrujnowany w czasie II wojny światowej i odbudowany w latach 80.

Kościół neogotycki Niepokalanego Poczęcia NMP z lat 1856-1875 oraz kościół ewangelicko-augsburski wzniesiony w latach 1907-1909.

Iława- została założona w miejscu staropruskiej osady w 1305r. Prawa miejskie otrzymała w 1317r. Do XVIII w. stał tu zamek a miasto otoczone było murami. Iławę warto odwiedzić ze względu na średniowieczny układ urbanistyczny.

WARTO ODWIEDZIĆ

Kościół Przemienia Pańskiego wybudowany w latach 1317-1325.

Neobarokowy ratusz z  XIX w.

Neogotycka cerkiew z 1899r

Olsztyn- jeszcze pod koniec XVIIIw był niewielkim miastem i miał tylko 1700 mieszkańców. Szybki rozwój nastąpił w 2 połowie XIXw. Wybudowano wtedy linię kolejową.

WARTO ZOBACZYĆ

Zamek kapituły warmińskiej- budowa jego została rozpoczęta w 1350r natomiast w latach 1516-1521 administratorem twierdzy był Mikołaj Kopernik. To dzięki jego zabiegom w 1520r zamek udało się obronić przed najazdem Krzyżaków. Zamek przetrwał do dziś w doskonałym stanie. Mieści się w nim Muzeum Warmii i Mazur.

Konkatedra św Jakuba- charakterystyczna jest tutaj 61m wieża. Wnętrze zawiera elementy z epoki gotyku, renesansu i baroku. W nawach bocznych warto zadrzeć głowę do góry- sklepienie kryształowe pochodzi z XVw.

Kaplica Jerozolimska- pochodzi z XVI w, dawniej znajdowała się poza murami miasta, była przytułkiem dla trędowatych.

Dobre Miasto- założone na wyspie w nurcie Łyny uzyskało prawa miejskie w 1329r. W średniowieczu otoczone było murami.

WARTO ZOBACZYĆ

Reszty murów obronnych wraz z Bocianią Basztą, stojącą tuż nad brzegiem rzeki.

Kościół kolegiacki-  po katedrze we Fromborku jest drugim pod względem wielkości na Warmii. Wysoki na 49m, długość 60m, szerokość 27m. Powstał w latach 1376-1389r. Obecny wystrój kościoła jest barokowy. Do najcenniejszych zabytków należą organy, których budowę zaczęto w 1604r Instrument posiada 3 klawiatury i 3522 piszczałki.